Giriş
İçinde bulunduğumuz yüzyılda, futbol sadece futbol olmaktan çıkmış ve büyük bir ticari alan haline gelmiştir. Bu bağlamda daha önceleri dernek olarak faaliyet gösteren spor kulüpleri, futbol branşlarında profesyonelleşmeye gitmiş ve şirketleşmeye başlamıştır.
Dernek Olarak Spor Kulüpleri
5253 Sayılı Dernekler Kanunu’na göre dernekler; en az yedi gerçek ya da tüzel kişi tarafından kazanç paylaşma dışında başka bir amaçla kurulmaktadır. Spor kulüpleri de TFF Statü ve talimatları uyarınca, kazanç paylaşma amacı olmadan dernek olarak kurulabilmekte ve yine anılan mevzuat uyarınca tescil edilmeleri gerekmektedir. Spor faaliyetlerine yönelik olarak kurulmuş dernekler, spor kulübü olarak adlandırılmaktadır.
Derneklerden başvurmaları halinde; spor faaliyetine yönelik olanlar spor kulübü, boş zamanları değerlendirme faaliyetine yönelik olanlar gençlik kulübü ve her iki faaliyeti birlikte amaçlayanlar gençlik ve spor kulübü adını alır. Bu kulüpler, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce tutulacak kütüğe kayıt ve tescil edilir. (5253 Sy. Der.K. m. 14/1)
Futbol Branşının Anonim Şirketleşmesi
TFF Statüsü’nde 01.06.2019 tarihli Genel kurul kararı ile yapılan değişiklik gereğince, futbol ile uğraşan bir spor kulübünün futbol branşını, anonim bir şirkete devretmesi mümkündür. Spor kulübünün futbol branşı, şirketleşme ile birlikte kar amacı ile hareket edebilecektir. Ne var ki yarışma hakkının devrinin engellenmesi amacıyla, anonim şirkete devredilen futbol branşında başlıca; isim, renk, logo gibi ayırt edici unsurlar değiştirilemez. Yine futbol branşında şirketleşmeye gidilse de futbol oyununun tanıtımı, güçlendirilmesi ve çıkarları gözetilerek, kulübün tescilinin başka bir şehre transfer edilmesi de engellenmiştir. Son olarak futbol müsabakalarının dürüstlüğünü ve güvenilirliğini zedelememek amacıyla gerçek veya tüzel kişilerin birden fazla kulübü yönetmesi ve kontrolü elinde bulundurması da Statü ile yasaklanmıştır.
Sonuç
Günümüzde birçok spor kulübü derneği, kar elde etme ve profesyonel bir şekilde yönetilmesi amacıyla futbol branşını şirketleştirmiş ve anonim şirket yapısı altında örgütlenmeye başlamıştır. Şirketleşme ile birlikte gelir kalemleri çeşitlenmiş ve günümüzde kripto varlıklar dahi kulüplerin gelir kalemleri arasına girmiştir.